Bebeğin Gelişimi
Tebrikler! 9 ay 10 günlük hamilelik yolculuğunuzu tamamlıyorsunuz. Bebeğinizle o muhteşem kavuşma anınıza, yani doğuma geri sayım başladı.
Artık bebeğiniz dış dünyada rahatlıkla hayatını sürdürebilecek kadar olgunlaştı. Yine de beyin hücreleri artmaya devam ediyor. Beyin hücrelerinin, anne karnında gelişimi çok değerlidir. Bu değerin bilinmediği yıllarda planlı sezaryenle doğan bebekler 38 haftalıkken anne karnından alınıyordu. Son yıllarda neyse ki tıbbi bir zorunluluk yoksa, planlı sezaryenlerde bebeğin en az 39 haftalık olması zorunluluğu getirilmiştir.
Anne karnında 9 aylık bebek vücudundaki Lanugo adı verilen ince tüyler büyük oranda döküldü. Cildinin alt kısmı, organların ve bazı kasların etrafı yağlanmaya devam ediyor.
9 aylık gebelikte bebeğinizin cilt yüzeyinde oluşan Vernix Caseosa (Verniks Kazeoza) tabakası, vücudunun ısı kontrolünü sağlamaya ve onun cildini nemli tutmaya devam ediyor. Bu yapı aynı zamanda da doğumda bebeğin doğum kanalından geçişini kolaylaştıracak.
Hamilelikte 9. ayda göbek kordonu aracılığıyla anneden bebeğe antikorlar geçmeye devam ediyor. Bu antikorlar sayesinde bebek rahim dışında karşılaşacağı hastalık ve mikroplara karşı hazırlıklı olacak.
9 Aylık Gebelikte Bebek Hareketleri
Bebeğinizin yeri daraldığı için daha az hareket ediyor. Ama yine de içeride esneme hareketleri yaparken o minik ellerinin ve ayaklarının itme hareketlerini hissedebilirsiniz.
Bu haftalarda hıçkırıklarını ritmik küçük zıplamalar şeklinde hissedeceksiniz. 9 aylık bebek anne karnında uyku haricindeki anlarında hareket edeceği için hareketlerini takip etmeniz iyi olur. Hareketlerini bir süre hissetmezseniz doktorunuzla mutlaka konuşun.
Ultrason Görüntüsü
9 aylık ultrason görüntülerinde doktorunuz bebeğinizin pozisyonuna, kalp atış hızına, hareketlerine ve amniyon sıvısının miktarına bakacaktır.
Ultrason görüntülerinde bebeğinizin başı muhtemelen aşağıda duruyor ve başını pelvisin içine yerleştirmiş durumda. İdeal doğum pozisyonunda bebeğin başı aşağıda olmalı ve yüzü annenin omurga kısmına bakmalıdır. Ancak yüzü sağda, solda veya önde olabilir. Bu gibi durumlarda doğuma kadar bebek ideal pozisyona gelebilir. Gelmezse doktor bebeği elle çevirmeyi önerebilir.
Anne Vücudundaki Değişiklikler
Gebelikte 9. ay anne adayı sabırsızlıkla doğumu bekler. Karnı iyice aşağı inmiştir. Bu durum, bebeğin başını pelvise yerleştirmesinden kaynaklanır.
Bebeğiniz, doğum hazırlığı amacı ile başıyla pelvise yerleşme hareketleri yapacağı için, alt bölgenizde ağrı ve acı hisleri yaşayabilirsiniz.
Doğum Belirtileri
- Yalancı kasılmaların (Braxton Hicks) sayısında artış,
- Yuva kurma içgüdüsünde artış (enerjik olma, örneğin; hesapsızca evi temizleyip toplama),
- Düzenli kasılmaların başlaması ve her 10 veya 15 dakikada bir olması,
- Düzenli kasılmaların zamanının uzaması, kasılma sıklığı ve şiddetinin artması,
- Yürüdüğünüzde veya uzandığınızda kasılmaların şiddetinin artması,
- Sırt ve karnınızın alt kısmında, yani kasıklarınızda regl sancılarına benzeyen ağrılar hissetmeniz,
İshal, - Rahim ağzında bulunan serviks, yani mukus tıkacı yumuşadığı için kan gelmesi (halk arasında buna nişan gelmesi de denir),
- Sık sık tuvalete gitme ihtiyacı,
- Amniyon sıvısının az veya çok gelmesi (zarların yırtılması).
Bu belirtiler olursa mutlaka doktorunuza haber verin.
Sezaryenle Doğumlar
Sezaryenle doğumlar, bazı anne adaylarına risksiz bir doğum gibi gelse de araştırmalar, sezaryenle doğumdaki risk oranının normal doğumdaki kadar olduğunu belirtir. Üstelik sezaryende, ameliyat riskine girilmiş olur. Sezaryenle ameliyat; zorunlu durumlarda yapıldığında hayat kurtarıcı özelliği nedeniyle çok önemli ve gerekli bir ameliyattır. Keyfi yapılması ise, anne ve bebeğin doğasını yaşayabilmesine bir engeldir.
Kimi anne adayları ise sezaryen ameliyatının dezavantajlarından çok korkarlar. (Sezaryen ameliyatının dezavantajları için 39. Hafta yazımızı okuyabilirsiniz.)
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Artık doğum yaklaştığı için 9. ay gebelikte daha dikkatli olmalısınız. Bu ayda hastanenizden uzak yerlere yolculuk yapmamalısınız. Doğumla ilgili etraftan gelen olumsuz yorumlara ve gereksiz önerilere kulaklarınızı tıkayın. Sakin bir şekilde yoga ve meditasyon yapmaya devam edin.
9. Ayda Cinsellik
Her şey yolundaysa dokuz aylık hamilelikte cinsellik sakıncalı değildir. Erkeğin menisinde bulunan prostaglandin hormonu rahim ağzı tıkacı yumuşatacağı için doğumu tetikleyebilir. Bu konuda dikkatli olunmalıdır.
Doğum Çantası
Sizin ve bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılayacak olan doğum çantanızı 9. ayın başında hazırlamış olmalısınız. (Ayrıntılar için 37. Hafta yazımızı okuyabilirsiniz. )
Doğum
Bu ay doğum yapacaksınız. Ancak belki beklediğiniz gibi olmayabilir ve bebeğiniz 9 ay 10 günden (40 haftadan) önce veya sonra dünyaya gelmeye karar verebilir. Doğumunuz 40 haftayı geçerse endişelenmenize gerek yoktur. Tıp literatürüne göre, her şey yolunda olduğu sürece 42 hafta dolana kadar (9 ay 24 gün) bebeğin gelmesi beklenebilir. Böyle bir olasılıkta doktor bebeği daha sık takip etmeyi önerecektir. Ancak ülkemizde doğumu bekleme süresi genellikle devlet hastanelerinde en fazla 41 hafta, özel hastanelerde ise 40 hafta dolana kadardır. Her şey yolunda olduğu müddetçe doğal doğumlar yaptıran doktorlar 42 hafta sonuna kadar beklerler. Siz zaten bu zamana kadar hangi haftaya kadar beklemek istediğinizle ilgili tercihinizi belirlemiş olmalı ve doktorunuzu da bu tercihinize göre seçmiş olmalıydınız. (Doğumdaki tercihler konusu ile ilgili ayrıntılı bilgi için 33. Hafta ve 34. Hafta yazılarımıza bakabilirsiniz.)
Su Kesesinin Açılması
Bazen doğum başlamadan önce amniyon sıvısı gelebilir. Bu durum genellikle hamileliklerin ortalama yüzde 15’inde görülür. Doktorlar bebeğin kalp atışları normal olduğu sürece, doğum için 12-24 saat arası bekleyebilirler. Bu süreçte bebek normal doğum ile dünyaya gelmiyorsa doktor sezaryen ameliyatı önerecektir. (Su kesesinin erken açılması hakkında ayrıntılı bilgiyi 39. Hafta yazımızda okuyabilirsiniz)
Makat Geliş Bebeklerin Doğumu
9 aylık bebek hala başı yukarıda yani oturma pozisyonunda (makat geliş) durabilir. Doğumdan önce bebeklerin yüzde 96’sı baş aşağı dönmüş olur. Doğuma kadar bebeğin makat duruş sebepleri şunlardır:
– Bebeğin o haftadaki yaşıtlarına oranla küçük olması,
– Amniyon sıvısının gerekenden fazla olması,
– Daha önce doğum yapmış olanlarda rahimde gevşeklik olması.
Makat gelişte duran bebekler mutlaka sezaryenle doğacak diye bir koşul yoktur. Bu konuda tecrübeli bir doktor, annede ve bebekte normal doğum için riskli olabilecek tıbbi bir durum yoksa makat doğumları da normal yaptırabilir. Makat doğumların yaklaşık yüzde 50’si normal doğar.
Araştırmalar, dinlenirken uzanmak yerine oturmayı tercih eden annelerin bebeklerinin, son 3 ayda baş aşağı dönme eğilimlerinin daha fazla olduğunu gösterir.
Doğumun Evreleri
Doğumda salgılanan doğum hormonları (oksitosin, adrenalin, endorfin) ve anne adayı ile bebeğin bedensel donanımı sayesinde doğumların birçoğu rahat gerçekleşir. (Doğumun evreleri hakkında ayrıntılı bilgiyi 40. Hafta yazımızda okuyabilirsiniz.)
Doğum Sonrası Bebek Bakımı
Doğduğu zaman hemşire, bebeğinizin ağzındaki ve burnundaki mukus ve amniyotik sıvıları temizler. Doğumdan sonra çocuk doktoru Apgar Skoru değerlendirmesi yapar. Bu değerlendirme bebeğin ilk sağlık ölçüsü olan Apgar puanını belirleyecektir.
Doğumdan sonra bebeğin temizlik (yıkanma) veya aşı gibi uygulamalardan önce “sadece ve sadece annesinin kucağına ihtiyacı olduğu” düşünülerek, artık son yıllarda Ten Tene Temas uygulaması tercih edilir. Bazı devlet hastanelerinde bile tercih edilen Ten Tene Temas uygulamasının size de yapılmasını, doğumunuz başlamadan önceki haftalarda doktorunuzdan talep edebilirsiniz. (Ten Tene Temas Hakkında ayrıntılı bilgi için 40. Hafta yazımızı okuyabilirsiniz.)
Sosyal Medyada Canbebe!
Sosyal medyada anneler ve babalardan oluşan topluluğumuza katılın. Bebeğimizle günlük hayatımız hakkında birbirimizle tavsiyeler paylaşarak şefkatli topluluğa yakın olun.