Bebeğin Gelişimi
İçinizde kıpı kıpır, küçük bir kelebek mi var yoksa… Bu ayın en heyecan verici gelişmelerinden biri de, bebeğinizin hareketlerini artık tam anlamıyla hissedecek olmanızdır. İlk başlarda bir kelebeğin kanat çırpınışı gibi hissedeceğiniz bu hareketler, her geçen gün daha da güçlenecek.
Anne karnında 5 aylık bebekte organların gelişimi büyük oranda tamamlandı. Kemik iliği oluşumu da hızlanıyor.
Akciğerleri gelişmeye devam ediyor ve 5. ayın sonlarında, doğduktan sonra nefes almayı sağlayacak olan bir protein (sürfaktan) üretmeye başlayacak.
Beş aylık hamilelikte kırmızı kan hücreleri üretilirken bir yandan da, bilirubin adı verilen bir madde üretilir. Bu madde karaciğerden süzülüp idrar yolu ile atılır. Doğduğu gün bebekte bu madde hala atılmamış ise, vücuttan atılması için birkaç gün gerekebilir. Bilirubin birikimi ise, doğum sonrasında sarılığa yol açar. Bu durum genellikle bebek güneşe çıkarılarak ve bol bol emzirilip beslenmesi sağlanarak düzelir.
Amniyon sıvısı sayesinde, bebeğinizin gelişim aşamaları tamamlanmaya devam eder. Bu sıvının onu darbelere karşı koruma görevi vardır. 5 aylık hamilelikte bebek aynı zamanda amniyon sıvısını yuttuğu için akciğerlerini doldurma ve boşaltma eylemi yaparak nefes alır. Bu eylem, onun doğumdan sonra nefes alması için bir hazırlık olur. Ayrıca bu sıvı, bebeğin sindirim sisteminin çalışmasını sağlar.
Bebeğinizin incecik ve pembe teni gebelikte 5. ayda artık verniks tabakası ile kaplıdır. Cildinin altındaki yağ miktarı artmaya devam ediyor. Yüzeysel katman (epidermis) ve derin katman (dermis) şeklinde iki belirgin cilt tabakası oluşuyor. El ve ayak parmakları, avuç içi ve ayak tabanlarındaki izleri oluşturacak olan epidermal deri gelişmeye devam eder. Cildin alt tabakasında kılcal damarlar vardır. Üstte ise lanugo adı verilen ince tüyler bulunur. Cildin yüzeyi, macun kadar koyu kıvamlı olan Vernix Caseosa (Verniks Kazeoza) tabakası ile kaplanmaya devam ediyor.
5 aylık gebelikte sinir hücreleri geliştikçe beyinle duyular arasındaki sinir bağlantıları da gelişir. Bu bağlantıyı sağlayan yapı ise, vücudun her yerindeki sinirleri kaplayan ve izole eden yağlı bir madde olan miyelin’dir. Bu ay bebek bir yetişkin kadar sinir hücresine sahiptir. Sinir hücreleri geliştikçe, bebek vücudunu kontrol edebilecek duruma gelir. Bu ay dokunma hissi daha da gelişiyor. Refleks hareketler yerini, farkındalığı olan bilinçli eylemlere bırakıyor. Artık yüzüne dokunurken ve göbek kordonunu tutarken daha bilinçli!
5 aylık anne karnındaki bebek her ne kadar şu anda sadece amniyon sıvısından tatsa da, tat alma duyusu acı, tatlı, ekşi gibi tatları hissedebilecek kadar tamamen gelişti. Tepkiler sadece tatlara karşı değil. Artık yüksek sesli hareketli müziklerde de sıçrama şeklinde hareketler yapabiliyor. En iyisi ona klasik müzik tarzı dinlendirici müzikler dinletmeniz. 5. ayda bebek, anne ve babasının sesini duyabilir. Onunla bol bol konuşursanız, doğumdan sonra sesinizi tanıma olasılığı çok yüksek.
Bebeğinizin cinsel organları hamilelik 5. ayda artık gelişmiştir. Kız bebeklerde bu hafta yaklaşık 6 milyon yumurta oluştu. Doğumda bu sayı 1-2 milyona iner. Kız bebeğin rahmi ve vajina oyuğu bu hafta gelişir. Erkek bebeklerde prostat gelişimi artık tamamlanmıştır. Testisleri henüz karın boşluğundan yumurtalık torbasına inmemiştir.
Kaşlar, saçlar ve tırnakları hamileliğin 5. ayında oluşumlarına devam ediyor.
Beş aylık gebelikte bebeğiniz zamanının bir kısmını uyuyarak geçirir. Uykusu 20 dakika – 2 saat arası sürebilir. Gözlerini sağa sola hareket ettirebilse de göz kapakları hala kapalıdır.
Bu ay bağırsaklarında mekonyum adı verilen bir dışkı oluşuyor. Bu dışkıyı doğuma kadar da bağırsaklarında biriktirmeye devam edecek. Bebeğin doğum öncesinde anne karnında bu dışkıyı yapmaması beklenir.
5 Aylık Hamilelik Bebek Hareketleri
5 aylık bebek kollarını, bacaklarını hareket ettirdikçe karnınızda kelebek çırpınışlarına benzer bir his duyabilirsiniz. Hareketleri daha erken hisseden anne adayları, bu aydan itibaren biraz daha güçlü hissedebilir.
Anne karnında 5 aylık bebek hareketleri bir gün hissedilip birkaç gün hissedilmeyebilir. Bebeğinizin hareketlerini, 7. aydan itibaren daha istikrarlı şekilde hissetmeye başlayacaksınız.
Karnınıza elinizle baskı yaparsanız, uzaklaşıp size geri itme hareketi yaparak karşılık verebilir.
Ultrason Görüntüsü
Burnu, dudakları ve dili iyice belirginleşmiş olduğu için 5 aylık hamilelik görüntüsünde fetüsün yüzü çok daha net görülür.
5 aylık bebek ultrason görüntüsünde kimi zaman uyur pozisyonda kimi zaman da hareketli görülebilir. Mimiklerine devam ediyor. Ultrasonda size yüzünü ekşitebilir, gülümseyebilir veya kızgın bir bakış atabilir. Elini çenesine koyarak düşünme pozisyonunda sizi karşılayabilir. Esneyebilir ve dilini çıkarabilir.
5 aylık bebek anne karnında ağzını açma kapama hareketi yaparken ultrasonda görülebilir. Amniyon sıvısını yutma amaçlı yaptığı ağız açıp kapama hareketleri ile aynı zamanda çene kaslarını da güçlendirmiş oluyor. Böylece doğumdan sonra bu kaslar annesinin sütünü emmek için güçlenmiş ve hazır olacak.
Muayeneniz sırasında bebeğinizin güçlü kalp atışını duyabilirsiniz.
Anne Vücudundaki Değişiklikler
Gebelik 5. ayda rahminiz büyümeye ve göbek deliğinizin hizasına yükselmeye devam ediyor. Fundus (rahmin tepe noktası) yüksekliği 5. ayın sonunda yaklaşık 22 santim olmuştur.
Gebeliğin 5. ayında annedeki değişiklikler genellikle şöyledir:
– Vajinadan gelen beyaz bir akıntı,
– Karnın alt kısmında ağrılar,
– Kabızlık ve bacak krampları,
– Midede yanma, hazımsızlık ve gaz sorunu,
– Karın bölgesinde ve yüzde cilt renginde değişiklikler,
– Kan basıncı artacağı için kalp atışlarında hızlanma,
– Baş ağrıları ve baygınlık hissi,
– Kıllanma,
– Saç ve tırnaklarda hızlı uzama,
– Burun tıkanması,
– Sıcak basması ve daha sık terleme,
– Baş dönmesi ve baygınlık hissi.
Üçlü veya Dörtlü Test
5. ay gebelikte eğer hala yaptırmadıysanız doktorunuz sizden 16-20. haftalar arası önerilen Üçlü Test veya Dörtlü Test isteyebilir. İkili Test’te herhangi bir risk tespit edilmemiş hamilelerde bu testler istenmeyebilir. İkili Test sonuçları normal bile çıksa yine de anne adayının yaşı ve ailede potansiyel genetik bir rahatsızlığı olması gibi faktörler, bu testlerin yapılmasını gerektirebilir. Bu testlerde bebeğin ana organlarına, vücut sistemlerine, baş ve omurga yapısına, beyin yapısına, plasentanın pozisyonuna, amniyon sıvısının hacmine, bebeğin kalp atışına, kan damarlarına ve cinsiyetine bakılır. Dörtlü Test’in Üçlü Test’ten farkı, daha kapsamlı olmasıdır. Günümüzde doktorlar, daha kapsamlı olduğu için dörtlü testi tercih ederler. Üçlü Test veya Dörtlü Test’te riskli durumlar tespit edilirse doktor anne adayına amniyosentez veya başka tetkikler önerebilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Karın Çatlakları
Hamilelik 5. ayda karın bölgenizde oluşan gerilme hissi ile çatlaklar ve kuruluk oluşabilir. Her gün badem yağı, kakao yağı veya Hindistan cevizi yağı gibi doğal yağlarla veya bunlardan elde ettiğiniz karışım yağ ile karın bölgenizi nemlendirebilirsiniz.
Stresi Egzersizle Azaltın
Hamilelikte mümkün olduğu kadar stresli olmamaya çalışın. Çünkü stres, maalesef erken doğuma ve bebekte düşük doğum ağırlığına varan olumsuz durumlara neden olabilir. Stresi azaltmanın en iyi yollarından biri de gevşeyebilmek için düzenli egzersiz yapmaktır.
Hamilelik döneminde egzersiz yaparken şunlara dikkat etmelisiniz:
– Egzersize ısınma hareketleri ile ve yavaş başlayın,
– Egzersiz boyunca fazla hızlanmayın. Egzersizi yavaş sonlandırın. Hamilelik öncesinde spor yapmayan anne adayları egzersiz süresini 20-30 dakika ile sınırlandırmalıdır. Hamilelik öncesinde spor yapanlar ise doktor onayı ile biraz daha uzun egzersiz yapabilirler,
– Egzersizleri belli bir saatte ve düzenli yapın,
– Egzersiz yaparken rahat, esnek ve ince kıyafetler giyin,
– Egzersiz sonrasında bol su için,
– Kendinizi çok zorlayacak hareketler yapmayın. Zorlandığınızı hissettiğiniz zaman mola verin,
– Egzersize aç karna başlamayın. Aksi halde kan şekeriniz düşer ve baygınlık hissi yaşayabilirsiniz,
– Egzersiz yaptığınız ortamı serin tutun.
Sosyal Medyada Canbebe!
Sosyal medyada anneler ve babalardan oluşan topluluğumuza katılın. Bebeğimizle günlük hayatımız hakkında birbirimizle tavsiyeler paylaşarak şefkatli topluluğa yakın olun.